W bazie SSW-PTMA mamy 4739 obserwacji Sheliaka wykonanych przez 30 obserwatorów od 7.07.1956 do 25.07.2009 (53 lata). Najwięcej obserwacji - 1400 wykonał (od 1956 r) Pan Ryszard Cnota z Puław.
Spróbowałem się pobawić tymi danymi w celu zbadania jak w ciągu tych 53 lat zmieniał się okres orbitalny w układzie zaćmiewajacych się składników Sheliaka.
Dane podzieliłem na 6 grup. Pierwsza obejmuje przedział czasu od 1956 do 1979 roku, w którym 1 obserwator wykonał 291 obserwacji. Druga grupa obsemuje przedział czasu od 1982 do 1990 roku, w którym 2 obserwatorów wykonało 279 obserwacji. Kolejne grupy obejmują 5-letnie przedziały czasu.
Za pomocą programu PerSea (G. Maciejewskiego), w kazdym przedziale wyznaczyłem początkowe minimum (Mo) i sredni okres P oraz niepewność pomiarową tego średniego okresu. Wyniki obliczeń zestawiłe w poniższej tabelce:
- Kod: Zaznacz cały
Lp dt n obs ilu obs Mo [JD] P [d] err P [d]
-----------------------------------------------------------------
1 1956-79 291 1 2435668.35 12.9309 0.0023
2 1982-90 279 2 2445148.50 12.9359 0.0022
3 1990-95 307 2 2447916.91 12.9376 0.0022
4 1995-00 661 3 2449779.86 12.9393 0.0022
5 2000-05 1250 19 2451552.50 12.9410 0.0025
6 2005-09 1951 24 2453416.18 12.9410 0.0024
Na poniższym wykresie przedstawiłem zależność P(Mo):
Widać, ze poszczególne punkty dobrze (R^2 = 0.98 ) układają się na linii prostej co oznacza stałe tempo zmiany (zwiększania się) okresu.
Nachylenie tej prostej (równe szybkości zmiany okresu) wynosi (6.00 +- 0.39)e-7 doby/dobę = (2.19 +- 0.14)e-4 doby/rok = (18.9 +- 1.2) s/rok.
W literaturze podawana jest wartość ok. 20 s/rok.
Nachylenie prostej regresji wyznaczyłem za pomocą funkcji excela.
Jak widać z powyższego coś jednak wynika z tych naszych gołooczntch obserwacji Sheliaka.
